Markaziy bank: O'zbekiston $14,8 milliard pul o'tkazmalari oldi.

2024 yilda O'zbekistonga kelgan pul o'tkazmalari hajmi o'tgan yilga nisbatan 30% yoki $3,4 milliardga oshib, $14,8 milliardni tashkil etdi. Buni O'zbekiston Markaziy banki ma'lum qildi.

https://uzdaily.uz/ru/tsb-uzbekistan-poluchil-denezhnye-perevody-na-148-mlrd/2025-01-21 08:47:46

Qolgan pul o'tkazmalari Qozog'istondan ($795 mln), AQShdan ($577 mln), Janubiy Koreyadan ($534 mln), Turkiyadan ($405 mln), Buyuk Britaniyadan ($135 mln) va boshqa mamlakatlardan keldi.

Regulyator ma'lumotlariga ko'ra, 2024 yilda pul o'tkazmalari hajmining 2023 yilga nisbatan o'sishi mehnat migratsiyasi sohasidagi ijobiy tendensiyalar bilan izohlanmoqda. Ayniqsa, migrantlarni qabul qiluvchi mamlakatlarda iqtisodiy faoliyat, ish kuchiga talab va ish haqi darajasining o'sishi, shuningdek, yuqori daromadli mamlakatlar qismining migratsiya geografiyasidagi ulushining oshishi kuzatilmoqda.

Olingan mablag'larni oylarga bo'yicha tahlil qilish 2024 yilda pul o'tkazmalari dinamikasiga, mehnat migratsiyasi bilan bog'liq mavsumiy omillardan tashqari, mehnat migrantlari joylashgan an'anaviy mamlakatlarning milliy valyutalari almashuv kurslaridagi o'zgarishlar ta'sir qilganini ko'rsatadi.

2024 yilda O'zbekistonga transchegaraviy pul o'tkazmalari Buyuk Britaniyadan 83%, Janubiy Koreyadan 56%, AQShdan 35% va Yevropa Ittifoqi mamlakatlaridan 32% ga oshdi, bu 2023 yilga nisbatan o'sishdir.

Ushbu davrda $8,2 milliard jismoniy shaxslarga an'anaviy xalqaro pul o'tkazmalari orqali kelgan (2023 yilga nisbatan 14% o'sish), $5,9 milliard – to'g'ridan-to'g'ri o'tkazmalar (P2P) orqali chetdan jismoniy shaxslarning bank kartalariga o'tkazilgan (51% o'sish), va $774 million – bank o'tkazmalari (SWIFT) orqali (2,1 baravar o'sish).

To'g'ridan-to'g'ri o'tkazmalar (P2P) orqali chetdan jismoniy shaxslarga bank kartalariga o'tkazmalar tezligi, qulayligi va nisbatan arzonligi sababli ommalashmoqda. 2024 yil davomida P2P tranzaksiyalar soni 71 millionga yetdi (2023 yilga nisbatan 47% o'sish), ularning umumiy mablag' hajmidagi ulushi 40% ga (2023 yilda – 34%) ko'tarildi.

2024 yilda O'zbekistondan chetga pul o'tkazmalari hajmi $2,8 milliardni tashkil etdi, bu 2023 yilga nisbatan 19% ko'pdir.

2024 yilda banklar va jismoniy shaxslar o'rtasida xorijiy valyutani sotib olish va sotish bo'yicha umumiy operatsiyalar hajmi 2023 yilga nisbatan 19% ga (4 milliard dollar) oshdi va $25,5 milliardga yetdi. Hisobot davrida jismoniy shaxslar banklarga $16,1 milliard sotdi, bu 2023 yilga nisbatan 31% ko'p ($12,3 milliard 2023 yilda).

Shuningdek, banklardan jismoniy shaxslar tomonidan xarid qilingan xorijiy valyuta hajmi 2023 yilga nisbatan 3% ga oshdi va $9,4 milliardga yetdi ($9,1 milliard 2023 yilda).

Shunday qilib, jismoniy shaxslar tomonidan banklarga sotilgan xorijiy valyuta hajmi sotib olingan valyuta hajmidan $6,7 milliardga oshdi, bu esa ichki valyuta bozorida qo'shimcha taklif manbai bo'ldi.

Bundan tashqari, valyuta almashish infratuzilmasini rivojlantirish, almashish punktlari tarmog'ini kengaytirish va ularning uzluksiz ishlashini ta'minlash bo'yicha tegishli choralar ko'rildi.

Ayniqsa, aholining valyuta almashish infratuzilmasini kengaytirish maqsadida respublika bo'ylab banklardagi almashish punktlari soni yil davomida 20% ga oshdi va 6,2 mingga yetdi.

24/7 rejimida ishlaydigan valyuta almashish uchun avtomatlashtirilgan bankomatlar soni 3,4 mingdan oshdi. Ular odamlar to'planadigan joylarda, sayyohlik zonalarida, aeroportlarda, vokzallarda, mehmonxonalarda va savdo markazlarida joylashgan.