Temir yo'l qurilishi Xitoy — Qirg'iziston — O'zbekiston 27-dekabrda boshlanishi rejalashtirilgan. Bu haqda uchinchi Xalq Kengashida Qirg'iziston prezidenti Sadyr Japarov delegatlarga ma'lum qildi.
Uning so'zlariga ko'ra, uch tomonlama temir yo'l qurilishi loyihasi "o'n yillar davomida unutilgan". Davlat rahbari "asr qurilishi" yangi savdo, turizm va sanoat imkoniyatlarini ochishini umid qilmoqda.
«Biz bu loyihani boshlaganimizda, unga ishonmaydiganlar bo'lgan, buni ertak deb bilganlar. Ammo bugun sizlar buni amalga oshiriladigan loyiha ekanligining guvohi bo'ldingiz. 27-dekabrda ushbu yo'lni qurish bo'yicha rasmiy ishlar boshlanadi. Bu Sharq va G'arbni bog'laydigan strategik ko'prik bo'ladi», — dedi Sadyr Japarov.
20-dekabrda Qirg'iziston hukumatining va "Xitoy-Qirg'iziston-O'zbekiston temir yo'l kompaniyasi" O'zbekiston Respublikasining Investitsiya kelishuvini imzolash marosimi bo'lib o'tdi. Marosimda O'zbekistonning Bishkekdagi elchisi Saidikram Iyozhojaev ishtirok etdi.
O'z navbatida, Qirg'iziston suv resurslari, qishloq xo'jaligi va qayta ishlash sanoati vaziri Bakyt Torobaev, investitsiya kelishuvini imzolash kunini loyiha ishtirokchi uchta davlat uchun tarixiy kun deb hisoblash mumkinligini ta'kidladi.
Uch tomonlama temir yo'l
2022-yil sentyabrida O'zbekiston, Qirg'iziston va Xitoy temir yo'l yo'nalishining 454 km uzunlikdagi marshrutini kelishib oldi. Moliya masalasini hal qilish ushbu muammoni muhokama qilishning asosiy mavzularidan biri bo'ldi.
O'zbekiston transport vazirining o'rinbosari Jasurbek Choriyev loyiha qiymatini $5 milliard deb baholadi va konsorsium tuzishni muammoni hal qilishning bir usuli sifatida ko'rsatdi. O'z navbatida, Qirg'iziston bosh vaziri Akylbek Japarov esa $8 milliard raqamini keltirdi.
Temir yo'l yo'nalishini qurish bo'yicha yakuniy kelishuv 2023-yil iyunida imzolandi. O'zbekiston va Qirg'izistonning qo'shma loyiha kompaniyasidagi ulushi 24,5% ni tashkil etadi, qolgan 51% esa Xitoyga tegishli bo'ladi.
Foto: Prezident matbuot xizmati
Loyihaning qiymati, "Qirg'iz temir yo'li" direktori Azamat Saqievning so'zlariga ko'ra, $4,7 milliardga baholanmoqda. Ushbu summaning yarmisini loyiha ishtirokchilari o'z ulushlariga muvofiq moliyalashtiradi, yana $2,35 milliardni Pekin notijorat kredit sifatida ajratadi.
Iyulda Shavkat Mirziyoev "O'zbekiston temir yo'llari"ga loyiha amalga oshirish uchun $255 million ajratishni tasdiqladi. Birinchi $14 million joriy yil oxirigacha ajratiladi.
Noyabrda Transport vazirligi va YEVRO banki temir yo'l qurilishi uchun moliyalashtirish imkoniyatlari bo'yicha fikr almashdilar.
Oldinroq Spot, "Uzjeldorpass" strukturasi raqobat komitetining qaroriga bo'yicha apellyatsiyani yutqazganini yozgan edi.