Rossiyada veyplar va ularning suyuqliklarini sotishga to'liq taqiq qo'yish tayyorlanmoqda, deb yozadi "Vedomosti" Davlat Dumasining deputatlariga havola qilgan holda.
2023 yil dekabrida Rossiya parlamentining pastki palatasi (Davlat Dumas) voyaga yetmaganlarga tamaki va nikotin o'z ichiga olgan mahsulotlarni sotish uchun jazolar to'g'risida qonun qabul qildi. Jarimalar fuqarolar uchun 50 dan 80 ming rublgacha va yuridik shaxslar uchun 2 million rublgacha farqlanadi. Biroq, deputatlar ta'kidlaganidek, bu qonun muammoni to'liq hal qila olmadi.
Shu munosabat bilan Davlat Dumasining spikeri Vyacheslav Volodin elektron sigaretlar bo'yicha to'liq taqiqlovchi qonun loyihasini ishlab chiqishni tezlashtirishga chaqirdi. Munozaralar 2025 yil iyuliga qadar tugatish topshirilgan.
Davlat Dumasining sog'liqni saqlash qo'mitasi ham tashabbusni qo'llab-quvvatladi, uning yoshlar salomatligini himoya qilishdagi ahamiyatini ta'kidlab o'tdi.
“Biz umuman olganda, [veyplar] to'liq taqiqlash tashabbusini qo'llab-quvvatlaymiz va bu haqda bir necha bor gapirdik, shu jumladan qo'mitada ham... Afsuski, moliyaviy-iqtisodiy blok bilan bog'liq savollar mavjud. Hozircha yechim topilmadi”, — dedi qo'mita raisi Sergey Leonov.
Uning so'zlariga ko'ra, ushbu qadam nikotin o'z ichiga olgan mahsulotlar tomonidan yetkazilayotgan zararni kamaytirishga imkon beradi, chunki ular ayniqsa o'smirlar orasida juda mashhur. Veyplarga qo'yiladigan aktsizlar Rossiya byudjetiga taxminan 10 milliard rubl keltiradi, bu esa zararlarni qoplamaydi, deb ta'kidladi.
Davlat Dumasining sog'liqni saqlash qo'mitasi shuningdek, alkogolsiz pivo va bolalar shampanining yoshlar salomatligiga ta'sirini o'rganishni rejalashtirmoqda. Agar ularning salbiy ta'siri isbotlansa, qonunchilik choralari ushbu mahsulotlarga ham ta'sir etadi, qo'shimcha qildi Sergey Leonov.
“Bu yerda chekmaydi”
Dunyoning ko'plab mamlakatlarida veyplarga nisbatan choralarni kuchaytirish tendensiyasi kuzatilmoqda. Ushbu tashabbuslarning maqsadi yoshlar salomatligini himoya qilish va atrof-muhitni ifloslanishiga qarshi kurashishdir.
2025 yil 1 iyundan Buyuk Britaniya bir martalik veyplar sotilishini taqiqlaydi. Ushbu qaror o'smirlar orasida qurilmalarining ortib borayotgan mashhurligi bilan bog'liq. O'tgan yili 11-15 yoshdagi britaniyalik o'quvchilarning chorak qismi veyplardan foydalanishgan va ko'pchilik bir martalik modellardan tanlagan.
Shuningdek, o'xshash taqiqlar Qirg'izistonda ham kuchga kiradi. Qonun nikotinli suyuqlikni o'z ichiga olgan elektron sigaretlarni import qilish, sotish va foydalanishni taqiqlaydi. Qoidabuzarliklar uchun 2300 dollargacha jarimalar, noqonuniy import uchun esa tuzatish ishlari yoki qamoq jazosi tahdid qiladi.
O'zbekistonda veyplarni taqiqlash masalasi 2024 yil aprelidan muhokama qilinmoqda. O'shanda Sog'liqni saqlash vazirligi ularni import qilish va sotishni taqiqlashni taklif qilgan.
2025 yil yanvarida Oliy Majlisning Qonunchilik palatasi taklifni muhokama qilishni qayta boshladi. Yangi qonun loyihasi birinchi o'qishda konseptual ravishda ma'qullandi, lekin keyinchalik o'zgarishlar kiritilishi mumkin.
Agar qonun loyihasi qabul qilinsa, veyplarni sotish va import qilish uchun ma'muriy va jinoiy jazolar joriy etiladi. Biroq, taqiqlar tamaki isitish tizimlariga ta'sir qilmaydi. Sog'liqni saqlash vazirligi ushbu tashabbus yoshlarni va ayollarni veyplarning ortib borayotgan mashhurligidan himoya qilishga qaratilganligini ta'kidlagan.
Avvalroq Spot, xorijdan sog'liqni saqlash sohasiga 370 million dollar jalb qilish rejalashtirilayotganini yozgan edi.